ساز مناسب من چه ویژگی باید داشته باشد؟

برای یادگیری موسیقی اولین  کار این است که ساز مناسب خودتان را انتخاب کنید. و این سوال برای اکثر افراد پیش می آید که چه سازی برای من مناسب است.

پاسخ به این سوال بسیار مهم است، چرا که بسیار اتفاق می افتد که بعد از مدتی هنرجو از سازی که انتخاب کرده است احساس دلزدگی پیدا میکند و نوازندگی را کنار میگذارد .

چرا؟ چون انتخاب نادرست ساز بدون آگاهی لازم صورت گرفته است.

در ادامه به مواردی میپردازیم که با توجه به آنها احتمالا بتوانید ساز مناسب خود را بیابید.

در اکثر نوشته هایی که به این موضوع پرداخته اند معمولا  به فاکتور علاقه، که جزو یکی از مهمترین فاکتور هاست اهمیت نمی دهند،  در حالی که این اولین و مهمترین فاکتور در انتخاب ساز است اگر شما واقعا از آنچه که درونتان میخواهد آگاه باشید، مطمئن باشید به درستی انتخاب می کنید.

اگرسازی را انتخاب کنید که علاقه ای به آن ندارید و صرفا به خاطر دیگران به سراغش رفته اید، احتمالا خیلی زود خسته شده و از آن دل می کنید، چرا که یک اصل را فراموش کرده اید و آن هم این است که خواستن توانستن است و خواستن یعنی عشق و علاقه!

یادگیری یک ساز، فراز و نشیب های بسیار زیادی دارد اگر علاقه نداشته باشید مطمئن باشید همیشه بی انگیزه تمرین می کنید و سختی های ساز شما را تسلیم کرده و هیچ وقت به صورتی که باید و شاید پیشرفت نخواهید کرد.

اکثر اوقات ممکن است که شما از علاقه مندی خود آگاهی نداشته باشید

با بررسی موارد زیر به علاقه خود نزدیک تر شده و میتوانید بهتر تصمیم بگیرید

• اولین کاری که برای یافتن ساز مورد علاقه خود باید انجام دهید در رابطه با شناخت سازها و کمی شنیدن و دیدن موسیقی از نزدیک است.

خیلی از اوقات افرادی که ساز انتخاب میکنند و گمان می کنند که به آن علاقه مند شده اند،  بعد از این که از آن ها در مورد سازهای دیگر سوال می شود مشخص می شود که در مورد سازهای دیگر خیلی اطلاعاتی ندارند و یا حتی اسامی آن ها را هم در خیلی از اوقات نمی دانند همین مورد بسیار در مسیر یادگیری ساز مهم است.

بگذارید راهکاری عملی و کاربردی را برای شما که میخواهید ساز مورد علاقه خود را از میان سازهای موسیقی انتخاب کنید در میان بگذاریم.

بهترین راه این است که به نزدیک ترین محل که در آن جا موسیقی تدریس می کنند بروید( منظور ما آموزشگاه موسیقی است)،  و تک به تک با هماهنگی مسئول آموزشگاه در حد آشنایی به کلاس های آموزشی رفته و از مدرس مربوط به هر ساز در مورد ساز اطلاعات کسب کنید.

مهم تر از همه این که با صدای ساز از نزدیک آشنا شوید( حتما از مربی مربوطه بخواهید کمی برای شما اجرا کند تا شما صدای ساز را بشنوید و نحوه ی اجرا با آن ساز را  از نزدیک ببینید)

حتما این موضوع را در نظر داشته باشید که صدای شنیده شده در کلیپ ها و فیلم ها را به هیچ وجه با صدایی که قرار است از نزدیک بشنوید را با هم مقایسه نکنید و حتما برای انتخاب ساز مورد علاقه صدای واضح، شفاف و زنده ی ساز را مد نظر داشته باشید.

• سبک موسیقی مورد علاقه خود را بشناسید .

بطورکلی “سبکی” از موسیقی که می پسندید، خود عاملی است که تنوع انتخاب میان سازها را در شما محدودتر می کند و انتخاب ساز را آسان تر می نماید زیرا بعضی از سازها با توجه به امکانات و ساختارشان برای نواختن در یک سری از موسیقی ها مناسب ترند

برای مثال سازی را انتخاب نکنید که علاقه مندی شما  نسبت به موسیقی و فایلهای صوتی موسیقی که علاقه مند به شنیدن آن ها هستید اصلا مرتبط با نوع و سبک موسیقی که ساز آن را انتخاب کرده اید نباشد

طبیعتا مشخص است که فضای موسیقی ایرانی و نوازندگان و خوانندگانی مانند استاد شجریان، استاد علیزاده و سالار عقیلی و… خیلی مرتبط با محسن چاوشی ، محمد علیزاده، محسن ابراهیم زاده و… در سبک موسیقی پاپ نیستند

یا این که مثلا انتخاب ساز گیتار برای کسی که علاقه مند به گوش دادن به موسیقی سنتی ایرانی است انتخاب صحیحی به نظر نمی رسد

در خیلی از موارد چنین هنرجویانی و به همین دلیل در خیلی از جاها بعد از مدتی یادگیری خود را کنار گذاشتند و مسیر یادگیری خود را نیمه کاره رها کرده اند و یا این که در صورت ادامه دادن یادگیری،  پیشرفت قابل قبولی را در هنرجوها شاهد نبودیم.

• در هنگام انتخاب ساز ممکن است هر چیزی نظر شما را جلب کند و باعث ایجاد علاقه برای یادگیری آن ساز در شما شود.

ممکن است گستره صوتی ساز شما را به ساز جذب کند، ممکن است توجه شما به ریتم بیشتر از گستره صوتی باشد و به سازهایی چون تنبک و دف علاقه مند شوید، علاوه بر آن جنس صدا در سازها با هم متفاوت است و یک نت در سازهای مختلف صدای متفاوتی دارد. برای اینکه بهتر متوجه صداها و تفاوت آن ها در سازهای مختلف بشوید به تکنوازی های آن ساز و آثار غیر تکنیکی نوازندگان گوش دهید. ممکن است نوع برخورد و صحبت مربی یک ساز علاقه شدیدی را در شما ایجاد کند و هزاران عاملی که بسیاری از آن ها برای ما نامشخص است.

دلیل این که چرا ما به یک ساز علاقه مند شدیم آن چنان مهم نیست، مهم این است که این علاقه مند شدن به یک ساز باعث این شود که سختی های تمرین و تلاش برای رسیدن به نتیجه دلخواهمان را تحمل کنیم و با اختیار خود ساز مورد علاقه مان را انتخاب کنیم و افراد دیگری برای علاقه ما تصمیم گیری نکنند.

گاهی ما در یک ویدئو با یک نوازنده ی خیلی حرفه ای مواجه میشویم و اجرایی عالی را مشاهده کرده  و سریع تحت تاثیر قرار میگیریم و فکر میکنیم این همان سازیست که دوست داریم. اما ممکن است وقتی صدای همان ساز را از نزدیک بشنویم دیگر از آن لذت نبریم. درواقع همیشه به خاطر داشته باشید شما به سازی علاقه دارید که صدای آن ساز را در همه حال دوست داشته باشید، به همین دلیل یکی از کارهایی که بهتراست انجام دهید این است که قبل از انتخاب ساز صدای آن ساز و نحوه ی نوازندگی آن را از نزدیک ببینید و صرفا به فایل های ویدیویی و صوتی بسنده نکنید.  صدای خیلی از سازهایی که شما در آهنگها می شنوید صدای  خالصی که باید باشد نیست و در آهنگ هایی که میشنوید تحت تاثیر افکت های صوتی قرار گرفته اند  که ممگن است در زیبایی صدای ساز تاثیر بسزایی داشته باشد. در این زمینه رفتن به کنسرت ها هم میتواند کمک کننده باشد. در هر حال شنیدن صدای ساز را به صورت زنده و مستقیم را برای انتخاب خود در اولویت قرار دهید.

بعد از شنیدن صدای سازها به صورت زنده و شاید چندین هفته کلنجار رفتن برای انتخاب ساز ممکن است به احتمال زیاد به تعداد محدود تری از ساز ها و انتخاب شان به عنوان ساز اصلی رسیده باشید. و این نکته ی مهم را هم در این جا مد نظر داشته باشید که موسیقی به خاطر درگیر کردن احساسات آدمی به شدت جذاب است و ممکن است نهایتا شما به دو یا سه ساز علاقه داشته باشید که اینجا تجربه نشان داده که نهایتا برای شروع فقط یک ساز را انتخاب کنید و بقیه را یا به زمان دیگری بسپارید و یا این که قیدشان را بزنید، البته اگر میخواهید خوب و ارزشمند پیشرفت کنید.

بعد از توجه به نکات فوق احتمالا به تعداد محدودی از ساز ها رسیده اید و حال باید ازبین این سازها انتخاب کنید

• به میزان حوصله و پشتکار و خود نیز توجه داشته باشید( بدون حوصله و پشتکار در یادگیری هیچ سازی موفق نخواهید شد)

هرکدام از ما شناخت کافی نسبت به خودمان داریم و قطعا این را می دانیم که در انجام کارها چقدر پافشاری و صبر میکنیم تا به نتیجه برسد ! توجه داشته باشید که برای یادگیری تمام سازها نیاز به تلاش ، صبر ، زمان و تمرین مرتب و با استمرار است تا به نتیجه برسید. اما در عوض اگر حوصله و وقت کافی را در خود نمی بیند به سراغ یادگیری موسیقی نروید چراکه یا فرصت تمرین نخواهید داشت و یا دلزده می شوید و ممکن است کلا نسبت به یادگیری موسیقی دلسرد شوید. این که در اینجا صحبت از حوصله و صبر و پشتکار و زمان می کنیم به این مفهوم نیست که شما برای مثال می بایستی در روز ده ساعت زمان برای تمرین بگذارید. منظور ما این است که حداقل در یک بازه یک تا دوساله به صورت میانگین بتوانید روزانه نیم ساعت برای یادگیری ساز مورد علاقه خود وقت بگذارید تا بتوانید نتیجه قابل قبولی از یادگیری خود بگیرید. به تجربه در همین زمان کم هم اگر پشتکار داشته باشید میتوانید خوب از پس یادگیری یک ساز بربیایید.

• نیازی به مشخص کردن هدف برای یادگیری موسیقی ندارید

جملاتی از این دست را احتمالا در بسیاری از نوشته ها خوانده اید که : حتما برای یادگیری ساز هدف گذاری کنید ! مثلا آیا میخواهید در کنسرت های چند هزار نفره بنوازید یا در یک جمع خودمانی در میان دوستان و یا حتی صدای دلنشینی دارید و فقط می خواهید همراه با خواندنتان ساز بنوازید ؟! و همواره این سوالات را در ذهنتان مرور کنید که آیا با هدف کسب درآمد به دنبال یادگیری موسیقی می روید و یا به عنوان تفریح به آن نگاه می کنید و یا حتی فقط به دنبال جذب شهرت هستید ؟!

اگر در ابتدای راه یادگیری موسیقی هستید نیازی نیست ذهن خود را با درگیر کردن با این سوالات خسته کنید.

بسیار تعداد معدودی از آدم های روی کره ی زمین،  از ابتدا نسبت به حرفه ای شدن خود در آینده با برنامه ریزی کامل پیش رفتند. در ابتدای هر مسیری شما فقط تا جایی که روبروی خود را میبینید قدم بردارید  و نیازی به دیدن فرسنگ ها جلوتر از خود را ندارید.

اگر به موسیقی علاقه مندید به یک آموزشگاه موسیقی بروید سازها را از نزدیک ببینید و بشنوید،  یکی از آن ها را انتخاب کنید با تمرین و تکرار یکی دو سال به نتیجه ای برسید، بعد بهتر می توانید در مورد مسائل دیگر و نحوه ی ادامه دادن خود در مسیر موسیقی تصمیم بگیرید

و در نهایت امیدواریم با استفاده ازین مطالب ساز مناسب خودتان را یافته و با نواختنش لحظات لذت بخشی را در زندگی خود رقم بزنید.