مدیریت زمان در یادگیری موسیقی

سوالی که برای خیلی از هنرجوهای موسیقی پیش می آید این موضوع است که چگونه با توجه به مشغله هایی که داریم بتوانیم زمان خود را برای تمرین بهتر و با کیفیت تر مدیریت کنیم؟

خیلی از هنرجوهای موسیقی به دلیل مشغولیت های فراوان ذهنی و کاری و یا به هر دلیلی معمولا در کلاس ها به این نکته اشاره می کنند که برای تمرین کردن زمان نداریم، مشق داریم، درس داریم،  سرکار هستیم، گرفتار نظافت منزل هستیم و از این  دست مشغله ها….

قرار نیست که در این مقاله این مشغولیت های خانواده ها را انکار کنم، نه اصلا. اما دنبال راه حلی هستیم که به وسیله آن بتوانیم با تمام این مسایل به تمرین خود هم برسیم و بتوانیم مسیر پیشرفت خود را در یادگیری موسیقی با سرعت مناسبی ادامه دهیم.

اولین نکته:   (در باب تمرین تنبک و دف)

به خاطر صدای بلند این سازها زمان مناسبی را برای تمرین در نظر بگیرید

به دلیل صدای بلندی  که این دو ساز دارند، به خصوص ساز دف که صدایی با حجم بسیار زیاد دارد، برای انتخاب زمان تمرین این دو ساز یعنی تنبک و دف در همان ابتدای کار با چالش روبرو می شوید.

طبیعتا ناگفته مشخص است که برای تمرین تنبک و دف صبح زود و یا انتهای شب زمان مناسبی برای تمرین نیست.

و بسیار باید به این موضوع دقت کنید چرا که ممکن است این سر وصدای تمرین ما در ابتدا باعث آزار و اذیت دیگران شود و همین مورد، انگیزه و انرژی ما را برای ادامه ی کار و تمرین خوب کم کند.

پس در انتخاب زمان تمرین خود دقت کنید که به دلیل زود بودن یا دیر وقت بودن اسباب مزاحمت را برای اطرافیان ایجاد نکنیم.

دومین نکته :

مدت زمان تمرین را متناسب با سطح نوازندگی خود انتخاب کنید.

بسیار در کلاس ها و یا از هنرجویان اساتید شنیده ام که برای مثال می بایستی برای پیشرفت خوب در زمینه موسیقی روزانه چندین ساعت با تمرکز برای تمرین زمان بگذاریم. بله کلیات این حرف درست است. اما برای هنرجویی که به فرض مثال جلسه ی چهارم و یا پنجم خود را در کلاس تنبک یا دف و یا هر ساز دیگری میگذراند توانایی این مدت زمان تمرین را دارد؟ و آیا می شود که با فشار و زور افراد را پشت ساز نشاند و آن ها را وادار به تمرین کرد؟ و در نهایت به فرض این که بشود این کار را انجام داد، آیا این کار بازدهی لازم را برای پیشرفت و ماندگاری هنرجو دارد؟

پس دقت کنید اگر زمانی را میخواهید برای تمرین کردن تنبک و دف انتخاب کنید همیشه سطح توانایی خود را در نظر بگیرید و بر اساس آن زمان بندی برای تمرین خود انجام دهید.

مثلا می توانید اگر ابتدای مراحل یادگیری هستید روزانه زمانی معادل ده تا بیست دقیقه را برای تمرین خود انتخاب کنید. و اگر حدود ۶ ماه تا یکسال است که به کلاس موسیقی می روید زمانی معادل نیم ساعت کافی است.

سومین نکته:

مدت زمانی را انتخاب کنید که هر روز بتوانید تمرین کنید

در مدت این دوازده سالی که در حوزه آموزش موسیقی و سازهای تنبک و دف تدریس میکنم این تجربه به شدت برای من بازدهی خوبی هم برای خودم و هم برای هنرجویان من داشته است که بر اساس مشغله هایی که هر فرد می تواند در زندگی خود داشته باشد بهتر است مدت زمانی را برای تمرین خود انتخاب کند که بتواند هر روزه از پس آن بر بیاید . تصور کنید که ما از خودمان انتظار داریم که روزانه دو ساعت تمرین خوب و مفید داشته باشیم. به نظر شما آیا اگر هیچ موقع به این زمان تمرین یعنی روزانه دو ساعت نرسیم فایده ای دارد؟ یا این که اگر مثلا به زور در هفته یکی یا دو روز بتوانیم این مدت زمان دو ساعته را تمرین کنیم باز هم فایده ای دارد؟ واضح است که انتظارات ما هیچ موقع نمی توانند جای واقعیت و فعالیت اصلی ما را بگیرند. انتظاری که به مرحله ی اجرا نرسد  هیچ ارزشی ندارد.

نکته ای که در این قسمت بسیار قابل اهمیت است این است که اگر بتوانیم روزانه به صورت مرتب زمانی معادل ده دقیقه تمرین تنبک یا دف  و یا هر ساز دیگری را داشته باشیم خیلی کارآمد تر و بهتر است از زمانی که برای مثال در هفته فقط یک روز آن هم به صورت فشرده یک ساعت را تمرین کنیم. روزانه ده دقیقه تمرین در طولانی مدت بسیار موثر تر است.

چهارمین نکته:

اگر یک روز برنامه تمرینی شما به آن صورت که دوست داشتید اجرا نشد نگران نشوید و اگر برایتان امکان دارد در روز بعد آن را جبران کنید.

بسیاری از هنرجویان را می بینم که اگر یک یا دو روز از زمان تمرین خود را نتوانند دقیقا عین آن چیزی که برنامه ریزی کردند پیش ببرند کلا آن را کنار گذاشته و بیخیال می شوند. که این کار بدترین ضربه را به مسیر یادگیری شما می زند.

اگر یک روز به هر دلیل تمرین نکردید خود را نگران نکنید،به خودتان استرس وارد نکنید و یا گفت و گوهای درونی منفی را نسبت به خود انجام ندهید. به جای آن برنامه ریزی کنید که فردا مقداری از تمرین را جبران کنید. به همین راحتی.

اگر نکته ی قبلی را هم با دقت خوانده باشید و از آن تکنیک برای مشخص کردن زمان تمرین خود استفاده کنید بعید می دانم به این مرحله برسید که بخواهید تمرین را جبران کنید. چون شما باید برای تمرین بهتر کمترین زمان ممکن را که مطمئن هستید از پس آن برمیایید را انتخاب کنید در این صورت هیچ گاه با این مشکل مواجه نمی شوید که نتوانید در یک روز تمرین تنبک یا دف خود را انجام دهید.

پنجمین نکته:

حتما مدت زمان تمرین خود را یادداشت کنید.

حتی اگر روزی ده دقیقه برای تمرین خود وقت میگذارید حتما آن را کنار کتاب آموزشی تنبک یا دف خود یادداشت کنید و یا در یک دفترچه ی جداگانه یادداشت کنید.

خیلی از هنرجویان را میبینم که پیشرفت خود را در مقابل تعداد جلساتی که به کلاس آمده اند در نظر می گیرند نه بر اساس مدت زمانی که تمرین خود را انجام داده اند.

گویا تصورشان بر این است که هر کس که تعداد جلسات بیشتری را به کلاس آمده و بیشتر هزینه کرده می بایست حتما در زمینه تنبک و دف موفق تر بشود. باید بگویم که اگر این گونه به آموزش خود نگاه کنید هیچ موقع موفق نمی شوید و علاوه بر موفق نشدن حس ناامیدی و کاهش عزت نفس به شما آسیب خواهد زد.

اما اگر در دفترچه ای تمام مدت زمان هایی را که برای تمرین ساز خود که می تواند تنبک یا دف باشد وقت میگذارید را یاد داشت کنید آن وقت بر اساس زمانی که تمرین کردید از خود انتظار دارید نه به اندازه ای که به کلاس رفته اید .

احتمال دارد شما شش ماه به کلاس بروید ولی به هردلیلی نهایتا ۴ یا ۵ ساعت در این ۶ ماه بیشتر به تمرین نپرداخته باشید. در صورتی که برای نتیجه ی خوب در این شش ماه مثلا می بایست ۳۰ تا ۴۰ ساعت تمرین انجام میدادید. به خاطر همین وقتی زمان تمرین خود را یادداشت کنید دیگر به خودتان اسم خنگ بودن و یا کودن بودن را نمی زنید و با خودتان گفت و گوی درونی خوبی را انجام می دهید که من به اندازه ای که زمان برای تمرین سازم گذاشتم پیشرفت مناسبی هم داشته ام و  اگر میخواهم بیشتر و سریع تر پیشرفت کنم باید مدت زمان تمرین خود را افزایش دهم.

در آخر این نکات را به صورت لیست وار برای شما عزیزان میاورم تا یک بار دیگر این مطالب را برای هم مرور کنیم؟

یک: به خاطر صدای بلند این سازها( تنبک و دف)  زمان مناسبی را برای تمرین در نظر بگیرید

دو: زمان تمرین را متناسب با سطح نوازندگی خود انتخاب کنید.

سه: مدت زمانی را انتخاب کنید که هر روز بتوانید تمرین کنید.

چهار: اگر یک روز برنامه تمرینی شما به آن صورت که دوست داشتید اجرا نشد نگران نشوید و اگر برایتان امکان دارد در روز بعد آن را جبران کنید.

پنج: حتما مدت زمان تمرین خود را یادداشت کنید.

به عنوان هدیه به شما هنرجوی گرامی فرم تمرینی را که خودم برای هنرجویان خودم استفاده میکنم را برای شما به نمایش میگذارم تا با استفاده از این فرم به راحتی بتوانید نکات بالا را در تمرین های خود پیاده کنید و از تمرینی خوب لذت ببرید.

فرم تمرینات هنرجوها اصلی

به امید موفقیت شما هنرجوی عزیز در عرصه ی یادگیری موسیقی و ساز تنبک و دف